Lachugo(-d'aigo)
Pistia stratiotes
Araceae
Nom en français : Laitue d'eau.
Descripcioun :La lachugo-d'aigo es uno planto à l'óurigino d'Americo troupicalo e devengudo subretroupicalo. Se pòu trouba à la fin de l'estiéu e à l'autouno de poupulacioun fugidisso, mai de cop que i'a impourtanto, en ribo de Rose o peréu aiours. Aquesto planto, pleno d'aigo e d'èr, passo pas, urousamen, li fre de l'ivèr. Autramen se recounèis eisa à si gròssi fueio pelouso e espesso que dounon un pau d'èr à li d'une lachugo o d'un caulet-vert. Fai bijarre de vèire aquésti planto nadeja sus l'aigo.
Usanço :La medecino poupulàri indiano se n'en sèrt pèr sougna li malautié de péu : rasco, chancre sifiliti, fleiroun... En Chino, contre la raumido (eczéma). Apounden qu'es impourtado pèr l'aquarioufilìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pistia
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 30 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Pistia stratiotes L., 1753
Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753